Sovjet-Oekraïense Oorlog
.jpg)
De Sovjet-Oekraïense Oorlog of Oekraïense Burgeroorlog is een term die veel werd gebruikt voor de gebeurtenissen die plaatsvonden tussen 1917-21, tegenwoordig in wezen gezien als een oorlog tussen de Oekraïense Volksrepubliek en de bolsjewieken (Oekraïense Socialistische Sovjetrepubliek en de Russische Socialistische Federatieve Sovjetrepubliek). De oorlog brak uit kort na de Oktoberrevolutie toen Lenin de expeditiegroep van Antonov naar Oekraïne en Zuid-Rusland stuurde.
Onderdeel van Russische Burgeroorlog
Het is een Onderdeel van de Oekraïense Onafhankelijk-heidsoorlog en de Russische Burgeroorlog. De historische Sovjet-traditie zag het als een bezetting van Oekraïne door strijdkrachten van West- en Centraal-Europa, inclusief het leger van de Tweede Poolse Republiek - waarbij de bolsjewistische overwinning Oekraïne van deze troepen bevrijdde. Omgekeerd beschouwen moderne Oekraïense historici het als een mislukte onafhankelijkheidsoorlog van de Oekraïense Volksrepubliek tegen de bolsjewieken.
Deze oorlog werd in Oekraïne uitgevochten tussen de nationale regering (onder leiding van Symon Petliura) en de bolsjewistische regering (onder leiding van Lenin).
Fasen
De oorlog kan worden onderverdeeld in drie fasen:
- December 1917 - april 1918: Revolutionaire dagen, bolsjewistische opstanden, invasie van de Rode Garde-formaties, ondertekening van een protectoraatsverdrag en bevrijding van de bolsjewieken.
- December 1918 - december 1919: Burgeroorlog in Oekraïne, invasie van het Rode Leger, eenwording van Oekraïne, anti-Sovjet-boerenopstanden, Denikin's Vrijwilligersleger en de geallieerde interventie, verlies van West-Oekraïne aan Polen (Pools-Oekraïense Oorlog).
- Lente 1920 - herfst 1921: Pools-Sovjetoorlog (Verdrag van Warschau), Russische burgeroorlog (tussen bolsjewistische legers en de strijdkrachten van Zuid-Rusland), Oekraïense guerrilla-operaties (eerste en tweede wintercampagne), Oekraïense Volksrepubliek regering in ballingschap.
Belangrijke documenten
- Verklaringen van de Centrale Raad van Oekraïne (Universals)
- Ultimatum van Sovnarkom aan de Centrale Raad van Oekraïne
- Verdrag van Brest-Litovsk dat Oekraïne de status van neutraliteit verleent als bufferzone voor de centrale mogendheden en als militaire bescherming bij vredesonderhandelingen met de bolsjewieken van de Russische Socialistische Federatieve Sovjetrepubliek.
- Unification Act , eenwording van het westen van Oekraïne. Het was een overeenkomst ondertekend door op 22 januari 1919 de Oekraïense Volksrepubliek en de West-Oekraïense Volksrepubliek op het St Sophia-plein in Kiev. Sinds 1999 is de Dag van de Eenheid van Oekraïne, die elk jaar op 22 januari wordt gevierd ter gelegenheid van de ondertekening van het verdrag, een nationale feestdag; maar geen feestdag.
- Verdrag van Warschau, Pools-Oekraïense anti-bolsjewistische pact
- Vrede van Riga, splitsing van Oekraïne
Nasleep
Aan het einde van de oorlog werden de meeste gebieden van Oekraïne opgenomen in de Oekraïense Socialistische Sovjetrepubliek, die op 30 december 1922 een van de stichtende leden was van de Unie van Socialistische Sovjetrepublieken (USSR). Delen van West-Oekraïne kwamen onder controle van de Tweede Poolse Republiek , zoals vastgelegd in de Vrede van Riga. De Oekraïense Volksrepubliek -regering, geleid door Symon Petlura, werd gedwongen in ballingschap te gaan (wat zou duren tot 1991).
De komende jaren zouden de Oekraïense nationalisten blijven proberen een partizanenguerrillaoorlog tegen de Sovjets te voeren. Ze werden geholpen door de Poolse inlichtingendienst; maar ze waren niet succesvol. De laatste actieve Oekraïense bewegingen zouden grotendeels worden uitgeroeid tijdens de Holodomor. Verder zou het relatieve gebrek aan Poolse steun voor de Oekraïense zaak leiden tot een groeiende wrevel van de kant van de Oekraïense minderheid in Polen jegens de Poolse staat tussen de twee wereldoorlogen.