Staatsgreep in Turkije (2016)
Op 15 juli 2016 werd er geprobeerd om een staatsgreep in Turkije te plegen door Turkse militairen. In de Turkse steden Istanboel en Ankara probeerde een deel van het leger om de macht te grijpen. Uiteindelijk bleek de staatsgreep mislukt te zijn.
Staatsgrepen en Turkije
Staatsgrepen zijn in Turkije eigenlijk niet ongewoon. Sinds dat het Turkse leger in 1923 is opgericht zijn er verschillende staatsgrepen geweest. Slechts vier hiervan waren succesvol, die van 1960, 1971, 1980 en 1997. De laatste poging was in 2007, die mislukte.
De laatste jaren zien we dat de macht van het Turkse leger is afgenomen. Dit komt doordat Turkije in de toekomst lid wil worden van de Europese Unie en dit één van de eisen was. Tegelijkertijd wordt president Recep Tayyip Erdoğan steeds machtiger in Turkije.
De staatsgreep
Na 21:00 uur, op de avond van 15 juli 2016, kwamen er op social media berichten binnen dat er tanks en militairen op straat gingen in de steden Istanboel en Ankara. Volgens getuigen zouden de Turkse strijdkrachten politiemannen ontwapenen en de Turkse grens afgrendelen. Vanwege de aanslag in Nice meenden de Turken eerst dat dit een terreur-alert was. Maar op Twitter verschenen beelden van straaljagers en helikopters die over de steden Ankara en Istanboel vlogen. In Ankara reden er tanks door de straten en in Istanboel werden twee bruggen over de Bosporus geblokkeerd door militairen.
Niet veel later meldde de Turkse premier Binali Yıldırım dat er een staatsgreep gaande was. Volgens Yildirim had de regering de situatie volledig onder controle. Het was slechts een klein deel van het leger dat verantwoordelijk was voor de chaos. De vermeende staatsgreep zou zijn mislukt en de daders zouden zwaar gestraft worden. Maar via de Turkse staatszender TRT werd door de militairen beweerd dat zij juist alle macht in handen hadden en niet de regering. Minister-president Yildirim sprak dit tegen.
De militairen meldden ook dat ze vliegveld Atatürk hadden ingenomen en dat er een avondklok was ingesteld. Het hoofdkwartier van de legertop, de Generale Staf, zou overvallen zijn. De hoogste generaal en vertrouweling van president Erdogan werd in gijzeling genomen. Rond 00:00 leken de militairen aan de winnende hand. Inmiddels waren televisiezenders, vliegvelden en overheidsgebouwen buiten werking gesteld.
President Erdogan was niet in het land. Hij woonde een top bij, maar keerde later terug. Erdogan liet nog steeds niets van zich horen, maar op een later tijdstip riep hij zijn burgers op om de straat op te gaan om te demonstreren. Het leger schoot op de burgers, maar kon niet verhinderen dat zij overrompeld werden door de Turkse burgers.
Ondertussen werd het Turkse parlement besloten met tanks en ook nog eens gebombardeerd met vliegtuigen.
De staatsgreep mislukt
Doordat het leger overrompeld werd door de Turkse burgers (het televisiestation wat zij bezet hadden werd bestormd), verloor het leger terrein. Uiteindelijk bleek dat de staatsgreep mislukt is. President Erdogan beloofde het Turkse volk om het "leger schoon te vegen". Er werden meer dan 1500 militairen gearresteerd. Toch vecht een deel van het leger nog door, voornamelijk de luchtmacht. Waardoor het niet rustig is in Turkije.
Verliezen
Bij de staatsgreep zouden zo'n 90 doden zijn gevallen. Hieronder zouden veel burgers zijn. Ook zouden 16 militairen, 17 politieagenten en 1 parlementslid zijn omgekomen.
Het presidentiële paleis en het parlementsgebouw hebben veel schade opgelopen na bombardementen.
Reacties
Veel internationale leiders gaven hun reactie op de staatsgreep-poging:
- Donald Tusk van de Europese Unie wil dat de orde zo snel mogelijk terugkeert in Turkije.
- Bondskanselier Angela Merkel van Duitsland zegt dat de democratie in Turkije gerespecteerd moet worden en zegt achter de Turkse regering te staan.
- De Verenigde Staten hebben gezegd om de Turkse regering te steunen.
- De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry zegt dat hij er nog niets van weet, maar hoopt dat de orde ook snel terugkeert, later toen hij een paar dingen wist zei hij dat de regering van de Verenigde Staten achter de regering van Turkije staat.